گچ بتا ، مقاوم و با اصالت

گچ بتا گرید یک (Beta Grade 1) یکی از انواع گچ ساختمانی با کیفیت بالا است که در صنایع مختلف، به ویژه در ساختمان سازی، پزشکی (ارتوپدی و دندانپزشکی)، و هنر (قالب ریزی) مورد استفاده قرار میگیرد. این نوع گچ از سنگ گچ طبیعی (ژیپس) با فرمول شیمیایی CaSO₄·2H₂O تولید میشود و پس از فرآوری به گچ بتا تبدیل میگردد.

ویژگی‌های گچ بتا گرید یک

1. سفیدی و خلوص بالا:

   • میزان ناخالصی‌های آن بسیار کم است (معمولاً کمتر از ۱٪).

   • رنگ سفید متمایزی دارد که برای کارهای ظریف و نهایی مناسب است.

2. دانه‌بندی یکنواخت:

   • ذرات آن بسیار ریز و یکدست هستند (معمولاً زیر ۱۰۰ میکرون).

   • این ویژگی باعث صافی سطح و چسبندگی بهتر میشود.

3. زمان گیرش کنترل‌شده:

   • زمان گیرش اولیه (Setting Time) حدود ۱۰ تا ۲۰ دقیقه و گیرش نهایی حدود ۳۰ تا ۶۰ دقیقه است.

   • این زمان‌ها بسته به دمای آب و افزودنی‌ها ممکن است تغییر کند.

4. استحکام بالا:

   • مقاومت فشاری آن پس از خشک شدن به ۱۰ تا ۲۰ مگاپاسکال (MPa) میرسد.

   • در مقایسه با گچ آلفا، استحکام کمتری دارد اما برای مصارف عمومی مناسب است.

5. عدم انقباض و ترک:

   • پس از خشک شدن، جمع‌شدگی (Shrinkage) بسیار کمی دارد و ترک نمیخورد.

کاربردهای گچ بتا گرید یک

1. ساختمان :

   • اندود دیوارها و سقف (به‌ویژه در لایه نهایی).

   • ساخت قطعات پیش‌ساخته گچی مانند پنل‌های دکوراتیو.

2. پزشکی:

   • قالب‌گیری ارتوپدی برای شکستگی‌های استخوانی (به دلیل نرمی و سازگاری با پوست).

   • قالب‌های موقت در دندانپزشکی.

3. صنعت و هنر:

   • ساخت مجسمه‌ها و کارهای هنری.

   • قالب‌سازی برای سفال و سرامیک.

تفاوت گچ بتا با آلفا

• گچ آلفا: در دمای بالا و تحت فشار تولید میشود، دانه‌های آن متراکم‌تر است و استحکام بسیار بالاتری دارد (انواع بتن).

• گچ بتا: در دمای پایین‌تر تولید شده، متخلخل‌تر و نرم‌تر است (کاربرد عمومی در ساختمان و پزشکی).

نحوه استفاده از گچ بتا گرید یک

1. آماده‌سازی:

   • نسبت آب به گچ معمولاً ۱:۱٫۵ تا ۱:۲ (حجمی) است.

   • آب باید تمیز و در دمای محیط باشد.

2. اختلاط:

   • گچ را به آرامی به آب اضافه کنید و هم بزنید تا کاملاً یکنواخت شود.

   • از همزن مکانیکی برای جلوگیری از ایجاد حباب استفاده شود.

3. زمان کار:

   • مخلوط باید در ۵ تا ۱۰ دقیقه اول استفاده شود (قبل از شروع گیرش).

نکات نگهداری

• در محیط خشک و دور از رطوبت انبار شود.

• بسته‌بندی آن باید کاملاً airtight باشد تا از جذب رطوبت جلوگیری کند.

۱. فرآیند تولید گچ بتا گرید یک

گچ بتا از سنگ گچ طبیعی (ژیپس، CaSO₄·2H₂O) تولید می‌شود، اما برخلاف گچ آلفا، در دمای پایین‌تر (حدود ۱۵۰-۱۷۰ درجه سانتی‌گراد) کلسینه می‌شود. این فرآیند منجر به تشکیل کلسیم سولفات هیمی‌هیدرات (β-CaSO₄·0.5H₂O) با ساختار متخلخل و دانه‌بندی ریز می‌شود.
مراحل تولید:

1. خردایش سنگ گچ (تا ابعاد زیر ۵۰ میلی‌متر).

2. پخت در کوره دوار یا عمودی (بدون فشار).

3. آسیاب نهایی برای رسیدن به دانه‌بندی مطلوب (معمولاً زیر ۱۰۰ میکرون).

4. الک کردن و بسته‌بندی.

۲. مشخصات فنی دقیق گچ بتا گرید یک

۳. کاربردهای تخصصی

الف) پزشکی (اورتوز و پروتز)

• قالب‌گیری ارتوپدی: به دلیل نرمی و کاهش حساسیت پوستی.

• قالب‌های موقت دندانپزشکی: قبل از ساخت پروتزهای دائمی.

• شرایط استفاده:

  • باید استریل باشد (گچ‌های پزشکی با درجه ISO 6873).

  • افزودنی‌هایی مانند آلوژنات برای بهبود انعطاف‌پذیری.

ب) ساختمان‌سازی

• لایه نهایی دیوار (پوشش سفیدکاری): به دلیل سطح صاف و سفیدی بالا.

• تولید صفحات گچی پیش‌ساخته: با افزودنی‌های ضد رطوبت (برای سقف‌های کاذب).

ج) صنعت و هنر

• مجسمه‌سازی: قابلیت پرداخت سطح عالی.

• قالب‌سازی سرامیک: به دلیل تخلخل مناسب برای جدا شدن آسان.

۴. مقایسه با سایر انواع گچ

۵. آزمایش‌های کنترل کیفیت

1. زمان گیرش: با استفاده از وسله ویکات (Vicat Apparatus) مطابق استاندارد ASTM C191.

2. استحکام فشاری: نمونه‌های مکعبی ۵۰×۵۰×۵۰ mm پس از ۲۴ ساعت خشک شدن.

3. ناخالصی‌ها: آنالیز XRD و XRF برای شناسایی ترکیبات مزاحم.

4. میزان آب مورد نیاز: بر اساس استاندارد EN 13279-2.

۶. نکات کلیدی در استفاده

• آب مخلوط‌سازی باید عاری از املاح باشد (آب مقطر برای مصارف پزشکی).

• افزودنی‌ها:

  • شتاب‌دهنده گیرش: پتاسیم سولفات (K₂SO₄).

  • کندگیرکننده: بوراکس یا سیترات سدیم.

• نگهداری: حداکثر رطوبت مجاز محیط انبار ۶۰% است.

۷. استانداردهای بین‌المللی

• ASTM C28: استاندارد گچ ساختمانی.

• ISO 6873: گچ دندانپزشکی.

• EN 13279: گچ برای مصارف صنعتی.